POLSKO-NIEMIECKA WYMIANA MŁODZIEŻY
2016r.- 10-lecie Partnerstwa I LO im. Bolesława Krzywoustego w Nakle nad Notecią
i Elsterschlossgymnasium w Elsterwerdzie
2017r. – 20-lecie Polsko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży w I LO
„Wie viele Sprachen du sprichst, sooft mal bist du Mensch” – J. W. Goethe
Rok 1989 był przełomowy w stosunkach stosunkach polsko – niemieckich. Upadek muru berlińskiego zdeterminował działania mające na celu nawiązanie nowych stosunków polsko – niemieckich. Szereg działań polityczno–społecznych umożliwiło wówczas powstanie instytucji wspierających dwustronną współpracę młodzieży. W związku z tym swoją działalność rozpoczęły biura PNWM / Polsko Niemieckiej Współpracy Młodzieży/ z siedzibą w Warszawie i Poczdamie, które po dzień dzisiejszy wspierają zarówno merytorycznie, jak i finansowo dwustronne lub trójstronne projekty partnerskie. Również zmieniające się szkolnictwo wprowadziło na rynek edukacji sprawdzone już w USA oraz w Europie Zachodniej pojęcia międzynarodowej wymiany młodzieży.
Inicjatorką wymiany młodzieży w I Liceum Ogólnokształcącym im. Bolesława Krzywoustego w Nakle nad Notecią była nauczycielka języka niemieckiego Małgorzata Łusiak. W tym czasie w szkole prowadzona była już nauka języka niemieckiego na poziomie rozszerzonym. Tak więc koncepcja wymiany młodzieży opierała się na innowacyjnej formie nauki języka niemieckiego poprzez edukację międzykulturową. Młodzież realizując wspólnie różne projekty poznawała się i doświadczała życia w kraju sąsiada. Program wymiany młodzieży pozwalał poza tym na dostosowanie tematyki spotkań do zainteresowań młodzieży polskiej i niemieckiej. Każde spotkanie młodzieży poprzedzone było starannymi przygotowaniami począwszy od przygotowania programu, poprzez złożenie wniosku w Biurze PNWM w Warszawie, przeprowadzenie seminariów przygotowawczych , realizację programu, ewaluację a skończywszy realizacją seminariów podsumowujących. Ważnym aspektem tych działań było planowanie projektu przez obie strony wymiany. W latach 1997-2000 realizowaliśmy projekty ze szkołami z Berlina. Wymiana ze szkołami z Berlina odbywała się dzięki zaangażowaniu Roger’a Thielemann’a reprezentującego Stowarzyszenie „Publicata” e.V. Realizowane projekty miały na celu prowadzenie działań społecznie użytecznych oraz przełamywanie barier społeczno – językowych. Pierwsza wymiana młodzieży odbyła się w 1997r. Program wymiany przygotowany został przez Małgorzatę Łusiak, która do realizacji projektu zaprosiła Rozalię Wencel. W projekcie wzięli udział uczniowie klasy podstawowe z rozszerzoną nauką języka niemieckiego. Z perspektywy czasu bardzo pozytywnie należy ocenić ideę prowadzenia seminariów przygotowawczych, które odbywały się przed przyjazdem drugiego partnera projektu oraz seminariów podsumowujących prowadzonych po zrealizowaniu programu. Młodzież nie mając doświadczeń w spotkaniach, czy wyjazdach do kraju sąsiada mogła się przygotować pod kierunkiem autorek programu do spotkania z rówieśnikami. Po zakończeniu programu wymiany mogła zweryfikować swoje doświadczenia oraz dokonać ewaluacji spotkania. Tematem przewodnim naszego projektu była „Nasza mała ojczyzna- Nakło nad Notecią”. Uczniowie z Berlina zostali zakwaterowani w internacie naszego liceum. Przez tydzień poznawali szkołę , jej historię, w grupach przygotowywali prezentacje na temat miasta. Uczniowie z Berlina mogli poznawać życie zarówno małego miasta jak też dużych miast- Bydgoszczy i Torunia. W ramach prac społeczno-użytecznych odmalowaliśmy płot internatu. Kształcące i budujące więzi były również spotkania młodzieży podczas wspólnie spędzanego czasu w internacie. Wrażenia i różnice w podejściu do zasad edukacji obrazują doskonale wspomnienia jednej z uczestniczek tej wymiany.
„ Pierwsza w historii naszego liceum polsko-niemiecka wymiana młodzieży to rok szkolny 1996/1997. Dopiero patrząc w kalendarz człowiek uświadamia sobie, że minęło już prawie dwadzieścia lat (…)Przypominając sobie wizytę kolegów z Zachodu w Nakle, jako pierwsze wspomnienie przychodzi mi na myśl ich wygląd zewnętrzny. W pamięci utkwiło mi to jak bardzo różnili się od nas. Wystarczy wrócić do zdjęć z lat dziewięćdziesiątych, aby uświadomić sobie, że generalnie nosiliśmy się wtedy „grzeczniej” niż nasi rówieśnicy zza Odry. W Niemczech obowiązywała zupełnie inna moda. Dziś powiedziałabym, że w przeciwieństwie do nas ubierali się „po europejsku”. Ich ubrania wyrażały luźny styl bycia. Pamiętam do tego odważne fryzury i farbowane włosy – niespotykane wtedy u polskich licealistek. Różniliśmy się nie tylko wyglądem. Inne były też relacje pomiędzy uczniami i nauczycielami. Pamiętam, że niemiecka młodzież czuła się w towarzystwie swoich nauczycieli bardzo swobodnie – bez najmniejszego dystansu. W naszej szkole tak zażyłe i serdeczne stosunki pomiędzy uczniami a nauczycielami raczej wtedy nie występowały. Wprost przeciwnie – relacje w naszym liceum były raczej chłodne, a nauczyciele zachowywali pewien niemożliwy do przekroczenia dystans w relacjach z nami. (…) Mogliśmy też sprawdzić nasze umiejętności językowe oraz zdolności
w nawiązywaniu kontaktów z rówieśnikami. Z perspektywy czasu gorąco polecam taką formę nauki! Edyta Mulik
Druga wymiana młodzieży odbyła się w grudniu 1998r. Grupa uczniów z autorskiego programu klasy lingwistycznej wyjechała wraz z autorkami / wychowawczyniami/ Małgorzatą Łusiak i Rozalią Wencel do Berlina. W Berlinie zostaliśmy zakwaterowani w hostelu. Codziennie środkami komunikacji miejskiej takimi jak metro czy kolejka naziemna docieraliśmy do szkoły lub zwiedzaliśmy miasto. Program zaproponowany przez naszego partnera Roger’a Thielemann’a był bardzo ciekawy. Tym razem młodzież z Nakła mogła doświadczyć życia w wielkim mieście. Większość osób po raz pierwszy podróżowała metrem. Duże wrażenie wywarł na uczestnikach przedświątecznie udekorowany Berlin.
W 1998r. dało się jeszcze zauważyć różnice dzielące miasto, chociaż nie istniał już od kilku lat mur berliński. W pamięci uczniów pozostały także zajęcia integracyjne w niemieckiej szkole oraz jej kolorowy wygląd. Zgodnie z zasadą realizowanych projektów grupy zaangażowane były w prace społeczno- użyteczne. Ciekawym doświadczeniem podnoszącym rangę naszego wyjazdu był wywiad udzielony przez uczniów redaktorowi berlińskiej gazety „Berliner Abendblatt”. W trzeciej wymianie młodzieży w 1999r. uczestniczyli uczniowie kolejnej klasy autorskiej Małgorzaty Łusiak i Rozalii Wencel. Była to klasa lingwistyczna. Tym razem podejmowaliśmy uczniów z Berlina w Nakle. Program wymiany przygotowały autorki klasy.. Zasada realizacji programu była podobna i opierała się na edukacji międzykulturowej, pogłębianiu znajomości języka niemieckiego, pracach społeczno-użytecznych / pielenie bieżni na stadionie w Nakle/. Dużą radość sprawił uczestnikom wyjazd do Skansenu w Osieku nad Notecią oraz pobyt w Stadninie Koni w Dobrzyniewie. Uczestnicy wymiany przez cały czas wytrwale pokonywali barierę językową. Kontakty językowe w latach 1997- 1998 zaprocentowały kilkukrotnym zdobyciem przez uczniów tytułów laureata Wojewódzkiego Konkursu Języka Niemieckiego, Wojewódzkiego Konkursu Pięknego Czytania oraz Wojewódzkiego Konkursu Recytatorskiego. Komitet Główny Olimpiady Języka Niemieckiego przyznał naszemu uczniowi również czterotygodniowe stypendium językowe w Niemczech. Kolejne lata przyniosły zmianę kierunku nawiązanych kontaktów w Niemczech. W 1997 doszło do spotkania pana Gustava Bekkera (były więzień obozu przejściowego w Potulicach w latach 1945-1950) oraz pana Stanisława Gapińskiego (więzień obozu w Potulicach w latach 1941-1945), którzy zainicjowali cykl spotkań byłych więźniów obozów w Potulicach, mających na celu pojednanie. W tym czasie miasto Nakło nawiązało stosunki partnerskie z miastem Elsterwerda w Brandenburgii. Kontakty te zaowocowały nawiązaniem współpracy naszego liceum ze szkołą Elsterschlossgymnasium w Elsterwerdzie. Podwaliny pod nasze późniejsze partnerstwo stworzyły rozmowy panelowe zespołu germanistek I LO, nauczycieli Elsterschlossgymnasium oraz dyrekcji obu szkół. Osobą zaangażowaną w nawiązanie kontaktów partnerskich szkół był dr Gustav Bekker. Tak nasze pierwsze kontakty wspomina obecny dyrektor Elsterschlossgymnasium Martin Göbel. „ Nasze stosunki partnerskie nawiązaliśmy już przed ponad 10 latami. 6.05.1999r. na seminarium europejskim Instytutu Pedagogicznego w Elsterwerdzie, dzięki pośrednictwu doktora Gustava Bekker’a zrodził się pomysł nawiązania partnerstwa szkół. Bardzo dobrze wspominam naszą pierwszą wizytę przygotowawczą w Nakle. Podróż do Polski z trzema koleżankami, pożyczonym samochodem osobowym była podróżą pełną wrażeń. Powitanie i opieka były niezmiernie serdeczne. Goszczeni byliśmy w prywatnych mieszkaniach naszych miłych, polskich koleżanek. Nasze pierwsze, wspólne spotkanie z dyrekcją szkoły i nauczycielkami języka niemieckiego rozpoczął toast wzniesiony lampką szampana – siedem kobiet i ja. Nigdy nie zapomnę białego blezera dyrektorki szkoły, który na szczęście cudem udało mi się ocalić podczas niezwykle niezręcznego otwarcia butelki z czerwonym szampanem. Bardzo interesująca była wizyta w Toruniu. Jedną z późniejszych wizyt, która wywarła na nas wrażenie było zaproszenie na obchody 135-lecia Liceum Ogólnokształcącego. Pamiętam zwiedzanie szkoły aż po poddasze, niezwykłą uroczystość w auli szkoły, ale także bardzo miłe prywatne spotkania z panią i panem Bauerami u Róży. Byłem bardzo dumny, kiedy dyrektor przedstawił mnie uczniom podczas uroczystości w auli szkoły. Od tego czasu łączą mnie z Pawłem bardzo przyjacielskie stosunki, chociaż niestety bez pośrednictwa naszych miłych tłumaczek trudno jest nam się porozumiewać.
Z wielu spotkań, którym mogłem towarzyszyć naszej szkole w pamięci pozostaną wspaniałe rezultaty wspólnej pracy polskich i niemieckich uczniów, a w szczególności ich prezentacja. Tak dużo przyjemności i radości rzadko doświadcza się na co dzień w szkole. Nie doświadcza się na co dzień po upływie krótkiego tygodnia tak wielu wzruszeń i łez jak przy tych pożegnaniach.”
Pierwsze, wspólnie realizowane projekty z Elsterschlossgymnasium przed podpisaniem umowy partnerskiej były projektami o tematyce historycznej. Pierwszym wspólnym projektem był projekt „Potulice”. Uczniowie klasy rozszerzonej niemieckiej z innowacją pedagogiczną z języka niemieckiego pod opieką germanistek Małgorzaty Łusiak i Rozalii Wencel oraz przy współpracy nauczyciela historii Pawła Darula zwieńczyli nad projektem pracę wydaniem publikacji „Potulice wspólna trudna przeszłość”(2002r.).
Grupą uczniów z Elsterwerdy opiekowała się nauczycielka Gudrun Andrich. Uczniowie w trakcie pracy poznali realia życia w kraju sąsiada, mieli możliwość praktycznego wykorzystania zdobytej wiedzy językowej oraz poszerzenia zakresu słownictwa i wiedzy historycznej. Współpracowali w grupach w sposób twórczy perfekcyjnie realizując postawione im zadania. Działania obu grup urozmaiciła praca nad materiałem autentycznym znajdującym się m.in. w zbiorach Izby Pamięci w Potulicach, korespondencją z byłymi więźniami obozu w Potulicach, artykułami prasowymi i tekstami źródłowymi. Kolejne lata przyniosły dyskusję na temat kształtu naszych wspólnych kontaktów. Na zaproszenie dyrekcji Elsterschlossgymnasium z Elsterwerdy uczniowie wyjechali do Elsterwerdy pod opieką germanistek Ewy Kubit i Anity Marciniak. Były one także autorkami projektu wymiany młodzieży. Grupa polsko-niemiecka realizowała tutaj projekt dotyczący historii obozów jenieckich w Zeithain i Mühlberg. Mimo zimowej aury – spotkanie miało miejsce w lutym – nasi licealiści zostali bardzo ciepło przyjęci w uroczym domu otoczonym parkiem w Täubertsmühle. Poprzez spotkanie z byłym jeńcem obozu w Zeithain, wizytę w muzeum w Mühlberg’u nad Łabą oraz odwiedziny terenów obozów uczniowie mogli poznać fragmenty historii kraju sąsiadów. Niewątpliwą atrakcję stanowił wyjazd do Drezna połączony ze zwiedzaniem najważniejszych zabytków miasta. Późne popołudnia i wieczory spędzane wspólnie upływały na wzajemnym poznawaniu się, pogłębianiu umiejętności językowych i nawiązywaniu przyjaźni. Kolejna wymiana młodzieży odbyła się w 2005 roku. Program wymiany opracowały Anita Marciniak oraz Rozalia Wencel. W projekcie uczestniczyła klasa II podstawowa z rozszerzoną nauką języka niemieckiego. Był to duży projekt, nad realizacją którego czuwała za strony Elsterschlossgymnasium Gudrun Andrich. Celem projektu „W poszukiwaniu śladów” było preprowadzenie prac archeologicznych na terenie byłego obozu jenieckiego Mühlberg. Młodzież pracowała w grupach pod okiem archeologa. Efekty prac były zaskakujące, ponieważ udało się odkopać zarówno przedmioty codziennego użytku należące do byłych więźniów, jak też monety oraz fragmenty biżuterii. Okazałe i cenne znaleziska zostały oczyszczone i skatalogowane. Znalezione eksponaty zostały zaprezentowane na dużej wystawie podczas międzynarodowej konferencji poświęconej historii obozu w Mühlberg. W konferencji wzięli udział byli więźniowie z Anglii, Holandii i Francji. Następnego dnia grupa polsko-niemiecka uczestniczyła w uroczystości ku czci ofiar obozu Mühlberg, Projekt zakończył się prezentacją multimedialną. Wszystkie te działania oraz determinacja dyrekcji i nauczycieli obu szkół doprowadziły do podpisania Umowy Partnerskiej. 15 września 2006 roku dyrektor I LO im. Bolesława Krzywoustego, mgr Anita Kozak-Sadowska podpisała w auli szkoły Umowę Partnerską z Elsterschlossgymnasium z Elsterwerdy, które reprezentował ówczesny dyrektor Siegfried Ramoth.
Dyrektor I LO Anita Kozak- Sadowska, Starosta Nakielski Piotr Hemmerling, Wicestarosta powiatu Elbe- Elster Joachim Pfützner, dyrektor Elsterschlossgymnasium Siegfried Ramoth
Wymiana młodzieży cieszyła się coraz większym zainteresowaniem. W 2007 roku gościliśmy grupę uczniów z Elsterwerdy wraz z nauczycielką Hannelore Haupt. Autorkami projektu były Anita Marciniak , Rozalia Wencel oraz Agnieszka Andryszczak / germanistka, pracownik wydziału promocji powiatu nakielskiego/. Projekt „Młodzi Europejczycy odkrywają Krajnę i Pałuki”realizowaliśmy tym razem we współpracy z wydziałem promocji starostwa nakielskiego. Projekt stanowił promocję turystyki aktywnej w powiecie nakielskim. Spotkanie rozpoczęło się wizytą w szkole. Uczniowie uczestniczyli w lekcji historii do Muzeum Ziemi Krajeńskiej w Nakle nad Notecią. Spotkanie w ciekawy sposób przeprowadził pracownik muzeum Tomasz Pasieka. Następnego dnia udaliśmy się do leśniczówki Dąbrowice, gdzie leśniczy Edward Suszko zabrał uczniów na ciekawy spacer po lesie. Pobyt w leśniczówce zakończyliśmy ogniskiem i pieczeniem kiełbasek. Zwiedzaliśmy Szubin. Atrakcją kolejnego dnia był spływ kajakowy po Noteci z Rynarzewa do Chobielina. Podczas spływu kajakowego młodzieży towarzyszyli nauczyciele LO: Katarzyna Łapińska, Agnieszka Grześkowiak i Janusz Damski. Kolejnego dnia udaliśmy się do Kcyni i Smogulca. Rolę przewodnika pełnił Jacek Maćkowski. Zatrzymaliśmy się także w Leśnym Kąciku Edukacyjnym w Studzienkach. Grupa gościła także na Polu Golfowym państwa Horodeckich. Podczas dziewięciodniowego pobytu młodzieży zwiedziliśmy jeszcze Muzeum Etnograficzne w Osieku nad Notecią, odbyliśmy rejs statkiem Władysław Łokietek, zwiedziliśmy kościół i dworek w Potulicach. Udaliśmy się na cmentarz w Potulicach, gdzie złożyliśmy kwiaty pod pomnikiem polskich ofiar obozu oraz przed tablicą upamiętniającą niemieckie ofiary obozu. Nad stroną graficzną projektu pracowaliśmy pod okiem Barbary Jasińskiej. Wymiernym efektem naszej pracy było wydanie publikacji „Odkrywamy Krajnę i Pałuki”. W 2008r. odbyła się w Elsterwerdzie wymiana młodzieży, której tematem była „Historia obozów jenieckich w Zeithain i Mülberg”. Projekt o tematyce historycznej przybliżył grupom młodych ludzi bolesną historię obozów jenieckich. Młodzież spotkała się ze świadkami historii, którzy z przejęciem opowiadali swoje historie pobytu w obozie. Było to bardzo pouczające spotkanie. Podczas pobytu młodzież poznawała region. Tradycyjnie wyjechaliśmy na wycieczkę do Drezna. Opiekę nad projektem pełniły Małgorzata Łusiak i Rozalia Wencel. Program wymiany „Przyjaźń umacnia” w 2009 roku przygotowały Katarzyna Pawlak- Marosz i Anita Marciniak. Młodzież wspólnie spędzała czas na poznawaniu regionu. Zorganizowano wycieczkę do Trójmiasta, odbył się rejs statkiem po Noteci. Uczniowie pracowali w grupach mieszanych nad opracowaniem projektu. Efektem ich pracy był film oraz prezentacje. Tak wspomina wymianę młodzieży Wolfgang Bauer, nauczyciel z Elsterwerdy, który po raz pierwszy brał udział w projekcie: „Towarzyszyłem partnerstwu obu szkół, I Liceum Ogólnokształcącemu w Naklei Elsterschlossgymnasium w Elsterwerdzie od 2009 roku. (…). Byłem niezwykle ciekawy pierwszej podróży do Polski – byłem tam przecież w po raz pierwszy w Karkonoszach przed 30 laty. Nie miałem właściwie żadnych szczególnych oczekiwań. Byłem zaciekawiony i chciałem przeżyć zaskoczenie. Już pierwsze wrażenie okazało się dobrym, następne wrażenia również. Tendencja: rosnąca. Mili koledzy, dobrze wychowani, uprzejmi uczniowie, odpowiedni, interesujący program. Zobaczyłem piękny kraj, mogłem śledzić przebudowę w Nakle – zwłaszcza na Rynku. Drogi z roku na rok były coraz lepsze, a co się z tym wiąże również podróże. Najważniejszymi punktami podróży obok programu zwiedzania były dla mnie rozmowy z polskimi koleżankami i serdeczne podejmowanie przez panią Wencel. Młodzież bardzo lubiła z pewnością nieoficjalne, wieczorne imprezy. Bardzo podobał mi się kontakt, jaki miała ze sobą młodzież polska i niemiecka. Początkowo ostrożny, może nawet trochę bojaźliwy jednak później bardzo serdeczny i przyjacielski. Kilka kontaktów jest kontynuowanych poza oficjalną wymianą. Celem partnerstwa jest poznanie sąsiadów, nawiązanie kontaktów, spotykanie się, wspólne rozmowy, praca, świętowanie, zdobycie wiedzy o życiu sąsiada. Również zdobycie wiedzy o tym, że rodzice w kraju sąsiedzkim tak samo się troszczą o swoje dzieci i o ich gości, jak o własne. Celem partnerstwa jest doświadczanie uprzejmości i ich odwzajemnianie. Różni nas właściwie tylko język, ale i on nie jest przeszkodą nie do pokonania. Partnerstwo szkół kroczy drogą sukcesu. Jest ono czymś normalnym. Potwierdzają to zdjęcia i dokumenty dotyczące realizacji projektu. Życzę wszystkim uczestnikom i organizatorom realizacji jeszcze wielu interesujących projektów i spotkań i cieszę się na ponowne spotkanie.” Na przestrzeni lat nawiązywało się szereg przyjaźni i rodziło się wiele nowych pomysłów. Zaproponowaliśmy więc naszej szkole partnerskiej zintensyfikowanie wzajemnych kontaktów. Dyrektorzy obu szkół Paweł Darul i Martin Göbel podpisali 8 kwietnia 2010r. porozumienie, na podstawie którego wymiana młodzieży od 2010r. odbywała się dwa razy do roku.
Dyrektor Elsterschlossgymnasium Martin Göbel, dyrektor I LO Paweł Darul, nauczycielki języka niemieckiego
Rozalia Wencel, Anita Marciniak
W czerwcu 2010 roku grupa młodzieży z klas podstawowych z rozszerzoną nauką języka niemieckiego wraz z nauczycielkami Małgorzatą Łusiak i Rozalią Wencel udała się do Elsterwerdy. Realizowaliśmy projekt „Przeszłość i teraźniejszość w Brandenburgii”. Pobyt rozpoczęliśmy od zwiedzania szkoły Elsterschlossgymnasium oraz od spotkania z dyrekcją. Następnie w grupach zwiedzaliśmy miasto Elsterwerda. Uczniowie z Niemiec pełnili rolę przewodników, co sprzyjało imersji językowej. Stałym punktem wymiany był wyjazd do Drezna i średniowiecznego miasta Mühlberg nad Łabą. Zwiedzaliśmy tutaj muzeum. Następnie wszyscy udali się na teren „Obozu dwóch dyktatur” w Mühlberg’u. Kolejnym punktem programu był wyjazd do Torgau. To właśnie tutaj zakończyła się II wojna światowa. Miasto związane jest też z osobą Marcina Lutra. Następnie udaliśmy się do tzw. „Małego Spreewald’u”. W miejscowości Wahrenbrück odbyliśmy łodziami romantyczną podróż kanałami wodnymi. Dzień zakończyliśmy wspólnym grillowaniem. Pracę nad projektem zaprezentowaliśmy na posterach. Należy dodać, iż podczas prezentacji projektu obecny był przedstawiciel Starosty powiatu Elbe- Elster Dieter Jagode. Wręczył uczestnikom pamiątkowe upominki. Tak udział w wymianie wspomina absolwentka Marta Maćkowska: „…Dzięki pobytowi w Elsterwerdzie poznałam bliżej kulturę naszego sąsiedniego kraju, atrakcje turystyczne- wycieczkę do Drezna ze zwiedzaniem muzeów wspominam do dzisiaj. „Żywy” kontakt z j. niemieckim był niezwykłą lekcją. Dzięki niemu pokonałam barierę mówienia, co ułatwiło mi później podjęcie decyzji o pracy w Niemczech. W ciągu tygodnia pobytu w Elsterwerdzie uczestniczyliśmy w lekcjach naszych zagranicznych kolegów i koleżanek, co było również ciekawym doświadczeniem.
W mieszanych grupach polsko- niemieckich wykonywaliśmy różnego rodzaju projekty, co na pewno pomogło nam rozwijać nasze zdolności językowe i umiejętność współpracy. Wolny czas przeznaczony był na spędzanie go z rodzinami oraz wspólne spotkania uczestników wymiany. Wymiana międzynarodowa pozwala na nawiązanie długoletnich przyjaźni- przez długi czas utrzymywałam kontakt z moją zagraniczną koleżanką, u której mieszkałam. Jest to również pewien sposób sprawdzenia siebie oraz rozwijanie samodzielności. Bardzo miło wspominam wymianę polsko- niemiecką i zachęcam Was do wzięcia w jej udziału. Warto przeżyć taką przygodę! J”
Kolejny projekt wymiany „Poznajemy uroki powiatu nakielskiego i Polski”realizowany był w Nakle. Opracowały go w roku 2010 Małgorzata Łusiak i Rozalia Wencel. Młodzieżz Elsterwerdy mogła poznać najbliższą okolicę Nakła i samo miasto. Uczestnicy udali się do Osieka nad Notecią oraz zwiedzili Bydgoszcz. Odbyła się również wycieczka do Trójmiasta. Goście zwiedzali Gdynię, piękną starówkę Gdańska i słynne molo w Sopocie. Uczniowie odbyli także rejs statkiem po Noteci, podczas którego podziwiali wspaniałe krajobrazy nadnoteckie. Jak co roku nasi goście uczestniczyli w lekcjach. Tradycją wymiany jest realizacja wspólnego projektu . Projekt zakończył się przygotowaniem prezentacji. Pożegnaniu towarzyszyły jak zwykle łzy i smutek z powodu rozstania.
Ralf Tribul, Małgorzata Łusiak, Wilfgang Bauer, Rozalia Wencel, Paweł Darul
z uczestnikami wymiany 2010r.
W czerwcu 2011 roku młodzież naszego liceum realizowała pod kierunkiem Małgorzaty Łusiak, Rozalii Wencel, Roswith’y Jahn, Ralfa Tribul’a i Wolfganga Bauera projekt „Przeszłość i teraźniejszość w Brandenburgii i położonej po sąsiedzku Saksonii“. Gospodarze pokazali uczestnikom Mühlberg nad Łabą. Tradycyjnie uczniowie zwiedzali teren byłego Obozu Jenieckiego w Mühlberg’u, miasto Elsterwerda, uczestniczyli w lekcjach, odbyli wycieczkę do Poczdamu połączoną ze zwiedzaniem miasta, kompleksu pałacowo-parkowego Sanssouci oraz parlamentu Land’u Brandenburgia. Chętni mogli zwiedzić też Drezno. Zorganizowano dla nas wycieczkę do Miśni/ miasta słynącego w świecie z produkcji porcelany/. Na zakończenie odbyliśmy wycieczkę łódkami w Wahrenbrück. Pobyt w Niemczech zakończyliśmy wspólnym wieczorem przy grillu. Prezentacje prac na zakończenie projektu potwierdziły zrealizowanie postawionych celów. Rewizytę we wrześniu 2011 roku przygotowały Anita Marciniak i Rozalia Wencel. Celem wymiany było pogłębienie stosunków partnerskich. Podczas projektu realizowanego w tym roku szkolnym chcieliśmy odpowiedzieć na pytanie: „Jak postrzegają Polskę Polacy i Niemcy?”. Wspólnie spędzony czas dostarczył obu grupom wielu wrażeń. Każdy z uczestników mógł rozwinąć swoje umiejętności językowe oraz poznać lepiej kolegów z Niemiec. Wycieczki do Trójmiasta, Bydgoszczy i Torunia były okazją do nawiązania przyjaźni z kolegami z Niemiec. Uczniowie udali się również z wizytą do Starostwa Powiatowego w Nakle nad Notecią gdzie powitał ich Wicestarosta Andrzej Kinderman. Poznali także pracę Powiatowej Straży Pożarnej. Grupą z Elsterwerdy opiekowali się Kathrin Geppert oraz Wolfgang Bauer.
Kathrin Geppert, Rozalia Wencel, Anita Marciniak, uczestnicy wymiany 2011r.
Kolejny projekt realizowany w 2012r. w Polsce „Hobby zamiast nałogów” przygotowały Anita Marciniak i Katarzyna Pawlak- Marosz. Miał on na celu zainspirować uczestników wymiany do rozwijania swoich zainteresowań oraz inwestowania wolnego czasu w swoje hobby. Każdy dzień programu był propozycją dla młodych ludzi, jak mogą aktywnie i ciekawie żyć, żeby nie ulec nałogom. Dzień sportu zachęcał do aktywnego i zdrowego trybu życia. Uczestnicy rozegrali towarzyskie mecze piłki siatkowej i nożnej, a także skorzystali z oferty nakielskiej pływalni Naquarius. Emocje, jakie towarzyszyły im podczas tych zajęć, sprawiły ,że już pierwszego dnia przełamali dzielące ich bariery językowe i społeczne. Dzień filmu potwierdził, że bez względu na pochodzenie, płeć czy mentalność, znamy i oglądamy te same filmy, interesujemy się tymi samymi aktorami. Uczestnicy mogli też w sposób praktyczny wykorzystać swoją wiedzę nagrywając w grupach filmiki , które prezentowały temat projektu i zostały zaprezentowane podczas kolacji pożegnalnej. Dzień muzyki pokazał, że nawet bez słów można doskonale poznać i zrozumieć siebie nawzajem, gdyż ona sama w sobie stanowi język komunikacji. Zrealizowany projekt pokazał , że pomimo dzielących nas różnic, takich jak język ojczysty, kultura i obyczajowość, w której się wychowujemy, jesteśmy do siebie bardzo podobni. Mamy te same zainteresowania, pasje i talenty, które nie tylko zintegrowały grupę polskich i niemieckich uczestników, lecz także wskazały młodym ludziom , jak sensownie i zdrowo można spędzić swój wolny czas nie ulegając nałogom. Rewizyta nastąpiła w czerwcu 2012r.
Realizowaliśmy w Niemczech projekt filmowy „Przyjaźnie, które się nawiązały – Granice są tylko w głowach”. Projekt koordynowały Rozalia Wencel i Lucyna Majcher oraz Roswitha Jahn i Wolfgang Bauer. Wspólnie odkrywaliśmy uroki barokowego Drezna i Poczdamu. Na podsumowanie projektu oprócz dyrekcji, rodziców i nauczycieli przybył Starosta powiatu Elbe- Elster Christian Jaschinski. Starosta podkreślił, jak ważną rolę spełniają dwustronnie realizowane projekty, docenił pracę i zaangażowanie nauczycieli, dyrekcji i uczniów. Efektem pracy było powstanie filmu ilustrującego nasze stosunki. Zaprzyjaźniona grupa uczniów przyjechała we wrześniu 2013r. do Nakła, aby pod kierunkiem Małgorzaty Łusiak, Rozalii Wencel, Roswith’y Jahn i Wolfganga Bauer’a zrealizować projekt „Mosty kultury”. Uczestnicy odbyli podróż z kulturą i sztuką. Szukali podobieństw i różnic pomiędzy swoimi krajami. Realizacja przebiegała w bardzo dobrej atmosferze, a wynik pracy- film był imponujący. Roswitha Jahn, koordynatorka wymiany młodzieży tak wspomina swój udział w wymianie: „Związane z wymianą są oczekiwania i nadzieje. Stres, ciekawość, zabawa, obawa, radość, entuzjazm i przyjaźń – wachlarz emocjii uczuć. Zakończeniu każdego takiego tygodnia towarzyszą ból z powodu rozstania, łzy oraz chęć jak najszybszego zobaczenia się z nowymi przyjaciółmi. Uczennice i uczniowie Elsterschloss- Gymnasium byli każdorazowo zachwyceni otwartością i gościnnością Polaków, u których czuli się jak w rodzinie. Osobiście dziękuję koleżankom z Polski za wsparcie i pomoc. Dziękuję również rodzicom, którzy umożliwili te spotkania poprzez gotowość do tygodniowej opieki nad nowym członkiem rodziny”. We wrześniu 2013r. gościliśmy uczniów z Eleterwerdy podczas realizacji projektu „Polskę widziana oczami Polaków i Niemców”. Koordynatorkami projektu były Małgorzata Łusiak oraz Rozalia Wencel. Podczas pracy nad projektem stworzyliśmy prezentację multimedialną oraz nakręciliśmy film. Uczennica Elsterschlossgymnasium Amy Rosade wspomina: „Pokonaliśmy takie czy inne bariery językowe i mogliśmy poprzez to nawiązać nowe przyjaźnie. Wysyłamy sobie za pośrednictwem portali społecznościowych takich jak WhatsApp, Snapchat i Facebook jeszcze do dzisiaj wiadomości i zdjęcia. Bardzo się cieszę, ze mogłam wziąć udział w wymianie młodzieży i cieszę się, że pomimo odległości ciągle pozostajemy ze sobą w kontakcie”. Tom Ziegelbang wspomina: „Podczas trwania wymiany przez cały czas panował wesoły nastrój pomiędzy polskimi i niemieckimi uczestnikami. Chociaż musieliśmy pokonywać bariery językowe, zawsze było słychać wśród nas śmiech. Stworzyliśmy dobrze zgrany zespół, który potrafił efektywnie współpracować. Wycieczki, które odbywały się zarówno w Polsce, jak i w Niemczech były bardzo atrakcyjne i odkrywały uroki obydwu krajów. Wieczory spędzaliśmy zawsze razem i to pomogło nam zawrzeć nowe przyjaźnie.
Z dnia na dzień rozumieliśmy się coraz lepiej. Nawet po zakończeniu wymiany nadal utrzymujemy kontakty. Dzięki takim platformom społecznościowym jak Facebook, Whatsapp czy Snapchat nasze kontakty, pomimo dzielącej nas odległości nadal trwają.
Rozalia Wencel i Małgorzata Łusiak z uczestnikami wymiany 2014r.
W czerwcu 2014r. do Elsterwerdy udała się grupa młodzieży pod opieką Anity Marciniak i Agnieszki Michalskiej, aby realizować projekt „ Elsterwerda, miejsce, w którym znajdują się szkoła i tradycje szkoły“. Począwszy od zwiedzania Poczdamu- stolicy Brandenburgii poprzez zwiedzanie fabryki brykietu „Luise” oraz warsztaty malarskie a skończywszy na Dreźnie- stolicy Saksonii. Tradycyjnie uczniowie poznawali szkołę partnerską. Efekty pracy nad projektem zaprezentowano podczas uroczystego zakończenia w auli szkoły, na które przybył przedstawiciel Starostwa Elbe- Elster. Prace uczestników zdobią korytarze szkoły partnerskiej. Uczniowie Elsterschlossgymnasium wraz z opiekunami Roswith’ą Jahn i Wolfgangiem Bauer’em przyjechali do Nakła we wrześniu 2014r. aby realizować projekt „Polskę warto zwiedzać”. Efektem prac było wykonanie posterów i prezentacji multimedialnych. Nawiązały się trwałe przyjaźnie. Tak wspominają udział w wymianie uczestnicy: „Uczestniczyłam w wymianie 3 razy, dwa razy byłam goszczona w Niemczech i ja raz gościłam również koleżankę z Niemiec. Z pobytu w Niemczech najmilej wspominam wycieczkę do Drezna i Berlina. Wymiana jest najlepszym sposobem na sprawne i poprawne nauczenie się języka! Moja Kochana koleżanka Amy Rossade z Elsterwerdy poprawiała mnie za każdym razem kiedy popełniałam błąd w wymowie, ponieważ ją o to poprosiłam. I tak o wiele łatwiej było mi zapamiętać poprawne słowa. W końcu człowiek uczy się na błędach. Ale też i ja nauczyłam ją paru podstawowych zwrotów w języku polskim. Była to niezmiernie śmieszna zabawa. J W naszych goszczących domach spotkaliśmy się z ogromnym ciepłem i sympatią, z jakimi zostaliśmy przyjęci. Tym samym odpłaciliśmy się my, we wrześniu, kiedy nasi obcojęzyczni koledzy przyjechali do Polski. Pokazaliśmy im Nakło z perspektywy statku płynącego po Noteci, ale także zabraliśmy ich nad morze do Gdańska. Wymiana to jedna z najwspanialszych decyzji w moim życiu, o której na pewno nie zapomnę nigdy, tym bardziej, że cały czas mam kontakt z Amy. J Polecam każdemu kto chce poprawić swój język niemiecki i zawrzeć znajomości na całe życie. J Dominika Kowalska. Inna uczestniczka wymiany pisze: „Atutem Wymian jest możliwość kontaktu z „żywym” językiem niemieckim. Stwarza to wyjątkową okazję do osłuchania, pokonania oporów przed swobodną wypowiedzią, zapoznania ze slangiem i licznymi zwrotami idiomatycznymi. Uważam, że tydzień kontaktu z tzw. potocznym językiem wnosi więcej niż miesiąc nauki. W swojej subiektywnej ocenie uważam, że wyjazdy w ramach Wymiany Młodzieży są wyjątkowym i niezapomnianym przeżyciem. Pozwalają poznać inną kulturę i zawiązać trwałe przyjaźnie. Wszystkie miłe doświadczenia i wspomnienia możliwe były dzięki ogromnemu zaangażowaniu, a także wsparciu ze strony naszej wychowawczyni, Pani Rozalii Wencel oraz Pani Małgorzaty Łusiak. W tym miejscu chciałabym złożyć gorące podziękowania na ręce obu Pań, za niewymierny wkład serca, życzliwości, tolerancji oraz przyjaźni… Dziękuję za wszystko. Iga Madalińska
W czerwcu 2015r.w Elsterwerdzie realizowany był projekt „Stolica Berlin”. Projekt koordynowali Anita Marciniak , Rozalia Wencel, Roswitha Jahn, Marion Wendt oraz Wolfgang Bauer. Po tygodniu wspólnej pracy nad projektem powstały prezentacje multimedialne i postery. Młodzież poprzez wspólną naukę, pracę i zabawę dowiodła, że w jej świecie nie istnieją podziały ani stereotypy. Kolejne spotkanie – dla niektórych już po raz trzeci- było okazją do spotkania przyjaciół. Zauważalny był też przyrost kompetencji językowych i wzrost motywacji do nauki języka. Z pewnością można powiedzieć, iż zarówno cele dydaktyczne jak też wychowawcze wymiany zostały w pełni osiągnięte.
We wrześniu 2015r. projekt wymiany koordynowały Katarzyna Łapińska oraz Katarzyna Pawlak- Marosz. Wymiana młodzieży realizowana była pod nazwą „Sport bez granic” . W czasie wymiany poruszana była tematyka sportu jako formy aktywnego spędzania czasu wolnego, promowania tolerancji, zasad fair-play i nawiązywania dialogu międzykulturowego. Ponadto ważnym aspektem był temat zdrowego i aktywnego trybu życia. Podczas projektu realizowany był bardzo ciekawy program, zawierający m.in.: gry i zabawy integracyjne, dyskusje, projekty multimedialne, wyjazd do Poznania na Malta Ski i Term Maltańskich, wyjazd do stadniny konnej „Branicz”, pobyt na nakielskiej Przystani Wodnej i spływ kajakowy. Odbyła się polsko-niemiecka ZUMBA, podczas której młodzież przy wspólnych pląsach nawiązała pierwsze przyjaźnie. Podsumowaliśmy projekt przedstawiając filmy i prezentacje multimedialne. Koordynatorka Marion Wendt tak wspomina swój udział w projekcie: „Po raz pierwszy brałam udział w wymianie młodzieży w Nakle od 14. 09 do 19. 09. 15. Nasi uczniowie dojechawszy szczęśliwie i bez korków na miejsce zostali bardzo serdecznie przywitani przez swoich polskich partnerów. Chociaż polscy i niemieccy uczestnicy wcale się nie znali, można było szybko spostrzec, że bardzo dobrze się rozumieją. Do tego przyczyniło się również wiele zorganizowanych podczas wymiany imprez. Pierwszy dzień był tzw. dniem zapoznania się i integracji. Wspaniała gra pamięciowa pomogła uczniom zapamiętać imiona innych uczestników. Program wymiany „Sport bez granic“ był bardzo wielostronny i pokazał, że sport naprawdę łączy. Czy była to jazda na nartach, czy letni tor saneczkowy, czy basen – można było zauważyć, jak uczniowie coraz bardziej zbliżali się do siebie, a bariera językowa nie była już żadną przeszkodą. Główną atrakcją było naturalnie popołudnie z zumbą, podczas którego zarówno opiekunowie jaki i uczniowie mogli wspólnie pokazać swoje umiejętności. Naśladowanie kroków i ruchów instruktora – świetna zabawa! Wieczór pożegnalny, podczas którego uczniowie przedstawili swoje wspólnie przygotowane prezentacje, uwieńczył ten udany tydzień. Kombinacja polsko niemieckich pomysłów, pokazała po raz kolejny wspólny rozwój uczestników. Serdeczność i gościnność polskich rodzin, są wspomnieniem uczniów, którzy poczytują ten tydzień za udany i którzy przy nadarzającej się okazji w każdej chwili przyjechaliby ponownie do Polski. Również my nauczyciele wspominamy chętnie ten tydzień, ponieważ to, czego doświadczyli nasi uczniowie, my także przeżyliśmy. Serdeczność, otwartość i wirus dobrego humoru zaraziły nas. Czuliśmy się jak w domu. Chętnie wracam myślami do tego tygodnia i mam nadzieję, że wymiana młodzieży pomiędzy I LO a Elsterschlossgymnasium pozostanie stałym punktem naszej współpracy. Bardzo dziękuję wszystkim zaangażowanym za wasz wysiłek. Opłacało się.
Katarzyna Pawlak-Marosz, Katarzyna Łapińska, Marion Wendt z uczestnikami wymiany 2015
oraz prowadzącymi Zumbę.
Powyższe wspomnienia uczestników i organizatorów odzwierciedlają zmiany, które zauważalne były zawsze najbardziej dla gości, ale prowadziły do lepszego poznania kraju sąsiedzkiego i otwarcia na nowe doświadczenia. Efektami zrealizowanych projektów są: wzrost zainteresowania nauką języka niemieckiego, którego dowodem są liczne tytuły laureatów i finalistów Wojewódzkiego Konkursu Języka Niemieckiego, Wojewódzkiego Konkursu Recytatorskiego, Wojewódzkiego Konkursu Pięknego Czytania, finalistki XXV Olimpiady Języka Niemieckiego oraz wyróżnienia i stypendium w Niemczech przyznane przez Główny Komitet Olimpiady Języka Niemieckiego. Publikacje, wystawy, prezentacje multimedialne, filmy, projekty badawcze, foldery, plakaty, wykorzystanie w praktyce umiejętność wykorzystania nowych technologii IT dla celów edukacyjnych i towarzyskich. Uczniowie nauczyli się planowania i realizowania pracy w grupach oraz twórczego rozwiązywania problemów. Poprzez umiejętność współpracy w grupie, wzrosło poczucie własnej wartości jednostki oraz poczucie integracji ze szkołą. Uczniowie rozwinęli umiejętności interpersonalne, artystyczne i naukowe. Udział w projekcie zintegrował szkołę z rodzicami i społecznością lokalną. Wśród uczniów naszej szkoły zauważyć można było wzrost zainteresowania językiem niemieckim. Nasi uczniowie prezentowali swoje umiejętności językowe w ramach międzynarodowych programów European Magazine (Magazyn Europejski) (1999-2002) oraz biuletynu „The Ideafactory4u” . Nawiązaliśmy swoistą, trwałą wieź, która owocuje bardzo dobrze rozwijającym się partnerstwem szkół. Młodzi ludzie z ochotą budują” mosty porozumienia”, dla których trudna historia i język nie są już barierami. Zadaniem szkoły oprócz edukacji i wychowania jest przygotowanie młodzieży do życia w społeczeństwie. Realizujemy je kontynuując Polsko-Niemiecką Wymianę Młodzieży. W naszych działaniach wspierają nas Polsko Niemiecka Współpraca Młodzieży, Powiat Nakielski, Powiat Elbe-Elster, dyrekcja I LO oraz wiele bezinteresownie działających osób. Serdecznie Państwu za to zaangażowanie dziękujemy. Zaangażowanie i czas poświęcony na przygotowanie i realizację projektów Małgorzaty Łusiak, Ewy Kubit, Anity Marciniak, Katarzyny Łapińskiej, Katarzyny Pawlak- Marosz, Rozalii Wencel, osób wspierających, wśród których wymienić należy rodziców goszczących sprawia, iż udało nam się i nadal się udaje osiągnąć tak wiele. Nasze działania edukacyjne podsumować można słowami członków Episkopatu Polski do członków Episkopatu Niemiec: „Próbujmy zapomnieć. Żadnej polemiki, żadnej dalszej zimnej wojny ale początek dialogu…”
Odnowienie Polsko- Niemieckiej Umowy Partnerskiej w I Liceum Ogólnokształcącym im. Bolesława Krzywoustego w Nakle nad Notecią
Od roku szkolnego 1996/1997 I Liceum Ogólnokształcące prowadzi z inicjatywy nauczyciela języka niemieckiego- Małgorzaty Łusiak międzynarodową wymianę młodzieży z Elsterschloss-Gymnasium w Elsterwerdzie.
Pierwsza Umowa Partnerska została podpisana 15 września 2006 r. przez ówczesną dyrektor I LO – Anitę Kozak-Sadowską, dyrektora niemieckiej placówki- Siegfried’a Ramoth’a oraz starostę powiatu nakielskiego – Piotra Hemmerlinga i wicestarostę powiatu Elbe-Elster –Joahima Pfützner’a.
Pierwsze wspólnie realizowane projekty wspierane przez germanistki: Małgorzatę Łusiak, Ewę Kubit, Anitę Marciniak i Rozalię Wencel sięgały tematyki historycznej. Na przestrzeni lat kontakty obu szkół stały się intensywniejsze. 08 kwietnia 2010 r. ówczesny dyrektor I LO- Paweł Darul oraz dyrektor Elsterschloss-Gymnasium- Martin Göbel podpisali porozumienie, w myśl którego międzynarodowa wymiana młodzieży odbywa się dwa razy w roku.
Rok szkolny 2022/2023 przyniósł zmiany w obu szkołach. Od września 2022 r. funkcję dyrektora I LO pełni Aleksandra Białka, a dyrektora Elsterschloss-Gymnasium- Kerstin Lewandowski. Obie panie dyrektor postanowiły odnowić Umowę Partnerską. 03 listopada 2022r.
w zabytkowej auli I LO dyrektorzy zaprzyjaźnionych szkół w obecności starosty Powiatu Nakielskiego Tadeusza Sobola, wicestarosty Tomasza Miłowskiego nauczycieli języka niemieckiego: Katarzyny Łapińskiej , Anity Marciniak, Katarzyny Pawlak-Marosz i Rozalii Wencel oraz starosty Christian Heinrich-Jaschinskiego i koordynatorki Marion Wendt uroczyście podpisali kontynuację Polsko- Niemieckiej Umowy Partnerskiej, której mottem są słowa: „ Sąsiedzi staną się przyjaciółmi”.
Współpraca szkół ma rozwijać i pogłębiać wzajemne partnerstwo, być wyrazem zrozumienia wobec wszystkich uczniów i osób zaangażowanych, być świadectwem przyjaźni i zgłębiania wiedzy
o często tragicznej niemiecko-polskiej historii. Obie szkoły chcą wspólnie kształtować pokój w Europie wolnych obywateli, komunikując się i planując zajęcia edukacyjne oraz czas wolny uczniów. Planuje się regularną wymianę młodzieży, spotkania nauczycieli, poznawanie kultury, zwyczajów i obyczajów regionów, zgłębianie historii obu krajów i wspólna praca w projektach, konkursach i iventach.
Na zakończenie uroczystej gali starostowie: Tadeusz Sobol pogratulował szkołom podjętej inicjatywy, a Christian Heinrich-Jaschinski zaakcentował 16-letnią współpracę , przekazując na realizację projektów symboliczny czek o wartości 5.000 Euro.
Tekst i tłumaczenia: Katarzyna Łapińska, Anita Marciniak, Katarzyna Pawlak- Marosz, Rozalia Wencel